غبارگیر صنعتی یا همان بگ فیلتر چیست؟
چکیده: بگ فیلتر یا غبارگیر صنعتی دستگاهی است که برای تصفیه هوا در صنایع از ذرات معلق، گرد و غبار و گازهای ناسالم استفاده می‌شود. این دستگاه از چندین فیلتر کیسه‌ای تشکیل شده که بسته به شرایط جوی و نوع آلاینده‌ها در جنس‌های مقاوم به دما و مواد شیمیایی تولید می‌شوند. انتخاب نوع کیسه و دستگاه باید متناسب با نیازهای خاص هر صنعت انجام شود.
غبارگیر صنعتی یا همان بگ فیلتر چیست؟
یکی از ویژگی‌های بارز عصر حاضر، پیشرفت علم و تکنولوژی در زمینه‌های مختلف است. این پیشرفت بر همه بخش‌های زندگی تاثیر گذاشته و تحولی عظیم به‌وجود آورده است. به جرات می‌توان گفت که مهم‌ترین تاثیر آن، روی صنایع و تجهیزات مورد نیاز آن‌ها صورت گرفته است. به خوبی می‌دانید که صنایع مختلف کار خود را به کمک ابزار و دستگاه‌های گوناگون پیش می‌برند. هرکدام از این ابزار و دستگاه‌ها اهمیت خاص خود را داشته و از جایگاه ویژه‌ای برخوردار هستند. یکی از این تجهیزات مهم و کاربردی، دستگاهی به نام بگ فیلتر است که برای تهویه هوا از انواع ذرات و آلاینده‌ها استفاده می‌شود.
عملکرد برخی از صنایع به گونه‌ای است که انواع ذرات آلاینده، گرد و غبار، گازهای ناسالم و … را در هوا پخش می‌کنند. این دستگاه که به غبارگیر نیز معروف است، وظیفه دارد این ذرات معلق را جذب و هوا را تصفیه کند. برای آشنایی بیشتر با انواع مختلف این دستگاه، کارکرد و مزایای آن، این مطلب را بادقت مطالعه کنید.
معرفی غبارگیر صنعتی
غبارگیر دستگاهی متشکل از چندین فیلتر کیسه‌ای است که این کیسه‌ها وظیفه جذب ذرات موجود در هوا را برعهده دارند. ذرات می‌توانند انواع گازهای ناسالم، گرد و غبار و حتی آلاینده‌های جامد باشند. تعداد کیسه‌های موجود در دستگاه، به شرایط جوی و میزان غبار موجود در هوا وابسته هستند؛ به‌طوری‌که تعداد آن‌ها بین 3 تا 10 کیسه و گاه حتی بیش از 10 کیسه متغیر است. کیسه‌های بگ فیلتر به گونه‌ای تولید شده‌اند که در دمای بالا مقاومت لازم را داشته باشند. بیشتر فیلترهای کیسه‌ای دما را تا 120 درجه سانتی‌گراد تحمل می‌کنند و نوع دیگری از آن‌ها که از جنس پلی آمید یا فایبرگلاس هستند، در دمای 260 درجه سانتی‌گراد نیز مقاومت دارند.
از دیگر نکات مهم و قابل‌توجه این است که کیسه بگ فیلتر در جنس‌های مختلفی تولید می‌شود. صنایع گوناگون می‌توانند انواع این کیسه‌ها را در جنس پلی استر، نومکس و … تهیه کنند و مورد استفاده قرار دهند. در انتخاب مدل کیسه، آن چیزی که اهمیت دارد نوع آلاینده‌ها و خواص فیزیکی یا شیمیایی آن‌هاست. هر صنعت باید نوع کیسه و دستگاه تهویه را متناسب با کارکرد خود انتخاب کند؛ زیرا مقاومت آن‌ها در برابر گرما، اسیدهای معدنی، اسیدهای ارگانیک، انواع حلال‌ها و … کاملا متفاوت است. اگر قصد دارید اطلاعات بیشتر و تخصصی‌تری از این دستگاه‌ها داشته باشید، حتما به سایت گروه صنعتی هامون مراجعه کرده و دستگاه بگ فیلتر را به‌صورت دقیق مورد شناسایی قرار دهید.
انواع غبارگیر صنعتی
پس از آن‌که آلاینده‌ها وارد دستگاه فیلتر شدند، لایه‌ای از گرد و غبار روی کیسه‌ها تشکیل می‌شود. با گذشت زمان، این لایه ذخیم‌تر شده و عملکرد دستگاه را تضعیف می‌کند. برای تمیز کردن فیلترها، روش‌های مختلفی وجود دارد که این روش‌ها سبب تفاوت در انواع مختلف آن‌ها شده است. علاوه‌بر این، قیمت بگ فیلتر نیز باتوجه‌به این مساله تغییر خواهد کرد. در ادامه انواع مختلف آن را معرفی خواهیم کرد.
فیلتر تکانشی یا لرزاننده
در این روش، برای کاهش هزینه‌های ساخت، به جای استفاده از شیر برقی، ویبراتورهایی بر روی بدنه بگ فیلتر یا صفحه نگه‌دارنده کیسه‌ها نصب می‌شوند. با استفاده از تایمر، هر چند دقیقه یک‌بار، لرزش ایجاد شده توسط ویبراتورها باعث تخلیه غبار جمع شده بر روی فیلترها می‌گردد. در نوع دیگری از بگ فیلترهای مکانیکی، میله‌ای در وسط سبد نصب شده و به کمک پره‌های متصل به میله، ضربه‌ای به پشت کیسه‌ها وارد می‌شود که منجر به ریزش غبار می‌گردد.
مزیت این روش، ارزان بودن آن است. اما بزرگترین ایراد آن استهلاک زیاد و آسیب به دستگاه،( ترک خوردگی و شکستگی در بدنه ) کیسه‌ها و سبدها به دلیل لرزش می‌باشد. با گذشت زمان، این فیلترها با توجه به موارد مذکور که باعث افزایش قیمت تمام شده در طولانی مدت می شود. از همین رو کاربرد عمومی خود را از دست داده اند.
فیلتر هوای معکوس
کیسه‌های موجود در این بگ فیلتر از یک طرف به میله فلزی متصل و از طرف دیگر آویزان هستند. عملکرد آن‌ها به این صورت است که ذرات موجود در هوا را جذب کرده و آلاینده‌ها در آن‌ها انباشته می‌شود. پس از آن، هوای تمیز به‌صورت معکوس وارد کیسه‌ها شده و سبب می‌شود کاملا مچاله شوند. این تغییر شکل درنهایت لایه گرد و غبار را از جداره کیسه‌ها جدا می‌کند.
فیلتر پالس جت
در این سیستم، کیسه‌ها در یک قفس فلزی قرار گرفته‌اند که هوای آلوده از قسمت زیرین آن وارد و بدون توقف از قسمت بالا خارج می‌شود. پاکسازی کیسه‌ها به کمک یک موج شوک و از طریق فشار هوا انجام می‌شود. این موج شوک، کیسه را از بالا تا پایین تکان داده و سبب می‌شود آلاینده‌ها از قسمت زیرین خارج شوند.
فیلتر سونیک
کارکرد بگ فیلتر سونیک به این صورت است که یک شیپور با فرکانس پایین در دستگاه وجود دارد. به کمک یک دمنده صوتی، موجی از صدا ایجاد شده و کیسه‌ها شروع به لرزیدن می‌کنند. لرزش کیسه‌ها، گرد و غبار موجود در آن‌ها را تکانده و باعث پاکیزگی می‌شود.
فیلتر کارتریجی
این دستگاه خود از دو مدل تک کارتریج و متناوب تشکیل شده است. فیلترهای هر دو مدل روی یک چارچوب سیمی قرار داشته و قدرت جذب آن‌ها بیش از مدل‌های دیگر است. برای تمیز کردن کیسه‌ها در مدل تک کارتریج، باید کارتریج را خارج کرد؛ اما مدل متناوب با مدل پالس جت ترکیب شده و سبب تمیزی کیسه‌ها می‌شود.
هر کدام از مدل‌های ذکر شده کارکرد و قابلیت خاص خود را دارند و در صنایع مختلفی همچون کارخانه‌های سیمان، آسفالت، ذوب آهن، ریخته‌گری و … مورد استفاده قرار گیرند.
مزایای مختلف بگ فیلتر
این دستگاه با وجود ساختار ساده‌ای که دارد، در صنایع مختلف بسیار کاربردی و مفید است. قدرت آن در تهویه هوا بسیار بالا بوده و 99 درصد از آلاینده‌ها را جذب می‌کند. این امر سبب شده است که امروزه کارخانه‌های کف سازی، ساخت درب چوبی، لوازم بهداشتی، پودر کلسیم، شن و ماسه، انواع نیروگاه‌ها و … خرید بگ فیلتر را از لوازم ضروری خود بدانند. همانطور که گفته شد، فروش بگ فیلتر در انواع مختلفی صورت می‌پذیرد که همه آن‌ها مزیت‌های مشترکی دارند. در ادامه برخی از مزایای مهم آن‌ها را بازگو خواهیم کرد.
- راندمان و بازدهی بالا
- هزینه نگهداری پایین
- مقاومت در برابر حرارت و فشار
- کاربرد گسترده و کارایی عالی
- مقاوم در برابر فرسایش
- قابلیت تغییر و تعویض کیسه‌ها
- امکان پاکسازی کیسه‌ها
- و …
موارد مصرف و کاربردهای بگ فیلتر
- واحدهای خردایش و آسیاب کردن سنگ معدن و مواد شیمیایی:
در این صنایع، غباراتی که از فرآیندهای خردایش و آسیاب کردن سنگ‌های معدنی و مواد شیمیایی به وجود می‌آیند، توسط بگ فیلترها جمع‌آوری و کنترل می‌شوند. این فرآیندها عموماً با ایجاد ذرات فرود آمده همراه هستند که نیاز به کنترل و حفاظت از محیط زیست دارند.
- کوره دوار کارخانه‌های پخت گچ، سیمان، آهک، دولومیت و :
در کوره‌های دوار مورد استفاده در صنایع پخت مواد معدنی مانند گچ، سیمان، آهک و دولومیت، غبارگیرها برای کنترل غبارات و ذرات معلق استفاده می‌شوند. این فرآیندها عموماً در دماهای بالا صورت می‌گیرند که نیاز به سیستم‌های مؤثر غبارگیری دارند.
- کوره دوار ذوب شمش فلزات روی، مس، چدن، سرب :
در فرآیندهای ذوب و صهریج فلزاتی مانند روی، مس، چدن، سرب و سایر فلزات، بگ فیلترها به منظور جمع‌آوری ذرات معلق و کنترل آلاینده‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. این فرآیندها نیاز به حفاظت از محیط زیست و کنترل آلاینده‌ها دارند.
- کارخانه‌های تولیدMDF، نئوپان و چوببری‌ها:
در این صنایع که شامل تولید مصنوعات چوبی مانند MDF و نئوپان هستند، غبارگیرها برای کنترل غبارات و ذراتی که در فرآیندهای خشک‌کردن و فشرده‌سازی ایجاد می‌شوند، استفاده می‌شوند.
- کارخانه‌های تولید عایق‌های الکتریکی:
در تولید عایق‌های الکتریکی که از مواد پلیمری ساخته می‌شوند، غباراتی ایجاد می‌شود که نیاز به جمع‌آوری و کنترل دارند. بگ فیلترها در این صنایع برای کنترل آلاینده‌های هوا استفاده می‌شوند.
- تولید اکسید روی، سرب و مس:
در فرآیندهای شیمیایی و فلزی که باعث تولید اکسیدهای فلزی می‌شوند، بگ فیلترها به منظور جمع‌آوری غبارات و ذرات معلق استفاده می‌شوند که نیاز به کنترل و حفاظت از محیط زیست دارند.
منابع:
مقاله مجله تحقیقات و نظام سلامت دانشگاه اصفهان
گروه صنعتی هامون صفحه بگ فیلتر چیست؟
